Interview Diekstra in jaarverslag 2023 Raad voor Rechtsbijstand

Als slachtofferadvocaat staat Sébas Diekstra bekend om zijn standvastige inzet voor de nabestaanden en slachtoffers van ernstige gewelds- en zedenzaken in strafzaken. Als medeoprichter van een advocatenkantoor in Leiden deelt hij in dit interview zijn visie op rechtshulp en zijn passie voor het bijstaan van hen die het meest behoefte hebben aan juridische bijstand.

“Het zwaartepunt van ons kantoor ligt op slachtofferzaken. Ik concentreer me vrijwel uitsluitend hierop. Mijn compagnon en de andere advocaten behandelen daarnaast ook zaken van verdachten. Slachtoffers en nabestaanden van ernstige gewelds- en zedenzaken bieden wij gratis rechtsbijstand, ongeacht hun financiële situatie. Dus de mensen die we bijstaan, zijn erg divers. Het zijn zowel mensen die moeten rondkomen van de bijstand als mensen die in de Quote 500 staan.”

Beleid

“Ik vind het cruciaal dat mensen eerlijke toegang hebben tot het rechtssysteem en zet mij daar volhardend voor in, want het is zorgelijk dat dit soms niet gebeurt.” Hij illustreert zijn activistische inzet met een recent voorbeeld: “Een paar jaar geleden hielp ik de ouders van Tamar die op 14-jarige leeftijd bij Marken werd doodgereden. Terwijl ik hen aanvankelijk bijstond met gratis rechtshulp, bleek het beleid plotseling te zijn aangepast. De verandering hield in dat waar eerst ‘dood door schuld in het verkeer’ wél in aanmerking kwam voor gratis rechtshulp, dat ineens niet meer zo was. De uitkomst hiervan was moeilijk te verdedigen. Kom je onder een metalen balk door iemands schuld? Dan krijg je gratis rechtshulp. En word je aangereden door een dronken vrachtwagenchauffeur? Dan krijg je dat niet. Nee, daar weigerde ik me bij neer te leggen. Dit heb ik snel en hoog opgespeeld bij de inhoudelijk betrokkenen en na paar dagen werd deze regeling gelukkig weer aangepast.”\

Verschil maken

Volgens Diekstra kan een advocaat echt verschil maken voor nabestaanden van slachtoffers bij complexe juridische situaties. “Ik had diverse zaken onder mijn hoede waarbij iemand was overleden en het Openbaar Ministerie (OM) besloot om de zaak te seponeren en de verdachte niet te vervolgen. Omdat er mijns inziens voldoende bewijs was, diende ik bij die zaken een klacht in. Dit zorgde ervoor dat de verdachte daarna tóch vervolgd en veroordeeld werd. Juist dat heeft impact voor de nabestaanden. Als wij niets doen, blijft de dader vrij rondlopen.”

Oordeel gerechtshof

“Ook bij de zaak van Tamar werd de chauffeur eerst niet vervolgd omdat het OM hem niet schuldig achtte aan het veroorzaken van een verkeersongeval. Op dat moment besprak ik met de ouders wat de verdere mogelijkheden waren. Namens de ouders diende ik een klacht in om het OM tot vervolging te dwingen. Na een zitting bij het gerechtshof oordeelden de raadsheren dat de bestuurder vervolgd moest worden. Een ander voorbeeld is de zaak van Sharleyne, een 8-jarig meisje dat overleed na een val van een balkon. Aanvankelijk werd gedacht dat het om een noodlottig ongeval ging. Maar haar vader twijfelde hieraan en begon een procedure om de moeder alsnog te laten vervolgen. Ook het gerechtshof ging daarin mee. Inmiddels is de moeder onherroepelijk veroordeeld voor doodslag.”

Nazorg belangrijk

Diekstra geeft aan dat alleen het aanspannen van een zaak al van groot belang kan zijn voor de nabestaanden, ongeacht of deze gewonnen wordt. “Nabestaanden willen vaak maar één ding: een bepaalde vorm van gerechtigheid. Dat kan ook bestaan uit het feit er alles aan gedaan te hebben. Ze zeggen dan dingen tegen mij als: ‘Ondanks ons grote verdriet, kunnen we dit nu afsluiten en doorgaan met ons leven.’”

Naast het streven naar gerechtigheid is nazorg voor nabestaanden belangrijk. “Een veroordeling van de verdachte kan een gevoel van opluchting brengen. Tegelijkertijd blijven emoties van het verlies van een geliefde bestaan. Daarom werken wij nauw samen met Slachtofferhulp om te zorgen voor de juiste begeleiding voor de cliënten.”

Betekenis geven

“Bij alle slachtofferzaken heb ik intensief contact met de slachtoffers en nabestaanden”. Juist dat vind ik een essentieel onderdeel van mijn werk als advocaat. Zo krijg je een vertrouwensband en kun je echt van betekenis zijn. Je moet je voorstellen dat hun leven ingrijpend veranderd is. Regelmatig bellen of appen ze mij buiten kantoortijden. Als ik het zie of hoor, reageer ik vaak direct. Inmiddels begrijp ik maar al te goed in welke situatie zij zitten.”

Diekstra concludeert: “Het ondersteunen van slachtoffers en nabestaanden doe ik vanuit het perspectief van het slachtoffer. Maar er zijn natuurlijk meer perspectieven die het waard zijn om voor op te komen. Daarom moedig ik ook andere advocaten aan om te blijven vechten voor een rechtssysteem met gelijke kansen voor iedereen.”

Lees verder: Jaarverslag 2023 over slachtofferzaken

Bron: Raad voor Rechtsbijstand