‘Privacy slachtoffers vanaf 1 juli beter beschermd, maar we zijn er nog niet’

Vanaf vandaag zijn slachtoffers in strafzaken beter beschermd. Nieuwe regels zorgen ervoor dat hun privé-gegevens niet zomaar meer in het strafdossier staan.

Verdachten kunnen daardoor niet meer eenvoudig achterhalen waar een slachtoffer woont of hoe hij of zij te bereiken is. Alleen de naam en geboortedatum blijven zichtbaar. Extra gegevens worden alleen toegevoegd als de rechter ze echt nodig vindt voor de waarheid.

Politie, Openbaar Ministerie en rechtbanken moeten hun stukken nu zelf controleren en de gevoelige informatie weghalen. Dat kost in het begin wat extra werk, maar zou later tijd schelen. De politie start pas op 11 juli, omdat veel capaciteit nodig is voor de recente NAVO-top.

De wetswijziging schrijft formeel voor dat woonadres, telefoonnummer, e-mail en burgerservicenummer voortaan ontbreken. Zo houdt het slachtoffer meer regie over de eigen privacy en wordt de drempel om aangifte te doen lager.

In de Volkskrant reageert slachtofferadvocaat Sébas Diekstra positief, maar met een duidelijke waarschuwing. Hij noemt de aanpassing ‘een stap in de goede richting’, maar benadrukt dat ‘zelfs met alleen een naam en geboortedatum in een dossier tegenwoordig al snel te achterhalen is waar iemand woont. Bijna iedereen laat online sporen achter.’

Volgens Diekstra zijn daarom aanvullende beschermingsmaatregelen buiten de processtukken nodig: ‘Ik werk soms hard om de identiteit van een slachtoffer uit de publiciteit te houden. Toch publiceren sommige media die naam zonder instemming, of een rechter spreekt de naam tijdens de zitting hardop uit. Zo verliest het slachtoffer elke regie over de eigen privacy, wat haaks staat op het uitgangspunt dat zij niet opnieuw mogen lijden.’